Precies een maand geleden stelde BMW op het Concours d’Elegance in Villa d’Este de Garmisch voor. Een recreatie van een verloren concept car uit 1970. Zo getrouw als mogelijk. Een eerbetoon aan de oorspronkelijke ontwerper: Marcello Gandini. Hij nam bij Bertone sinds de sixties regelmatig de pen ter hand. Heel wat hedendaagse autodesigners liggen aan zijn voeten. Hier zijn (in willekeurige volgorde) tien van zijn meesterwerken.
Zonder de beperking van een seriemodel, kon Gandini z’n fantasie de vrij loop laten. Deze Autobianchi Runabout werd voorgesteld in 1969. Z’n design was geïnspireerd op dat van sportboten uit de sixties. In de vorm zie je al wat van de Stratos. Z’n opvallendste kenmerk: de koplampen die in de rolbeugel waren geïntegreerd.
In 1972 introduceerde Fiat de eigenzinnige X1/9. Ontwikkeld als vervanger voor de Fiat 850 die nog door Giugiaro was getekend. Naar de sympathiek Fiat werd al snel verwezen als een ‘baby-Ferrari’.
De eerste generatie van de Renault 5 was een gigantisch succes. Logisch dus dat de Fransen, toen een opvolger na 12 jaar niet langer uitgesteld kon worden, nerveus waren. Maar de Italiaanse grootmeester deed een perfecte dans op de slappe koord. De tweede ‘5’ bleef sympathiek en herkenbaar, maar zette tegelijk ook een gigantische stap voorwaarts. Recht de eighties in.
Natuurlijk mag ook de BMW Garmisch niet ontbreken. De concept car, gebaseerd op de 2002ti, die in 1970 werd voorgesteld en vervolgens in rook opging. BMW bouwde die auto nu minutieus na.
Gandini pende niet alleen Italiaanse auto’s. De Citroën BX bijvoorbeeld is een typisch design van de grootmeester: hoekige lijnen en met een aparte benadering van de achterste wielkasten. Het ontwerp is een evolutie van de Tundra concept car die Bertone ontwikkelde met een Volvo-logo op de neus. De Zweden waren niet geïnteresseerd, de Fransen wel.
In 1972 introduceerde Fiat de eigenzinnige X1/9. Ontwikkeld als vervanger voor de Fiat 850 die nog door Giugiaro was getekend. Naar de sympathiek Fiat werd al snel verwezen als een ‘baby-Ferrari’.
Geen flamboyante Italiaan, maar een nuchtere Duitser. Deze 5-Serie (E12) loste de Neue Klasse, met een design van Michelotti uit het begin van de jaren zestig, af. Het werd een groot succes.
Gandini wou dat een nieuwe Lamborghini meteen emotie opwekte. Dat is iets waar hij met de Countach ontegensprekelijk in slaagde. Hij was met niets anders vergelijkbaar. Hij was exotisch, maar naar hedendaagse normen ook sober. En de achterste wielkast is één van de mooiste ooit.
De Expo 67, waar deze Alfa Romeo werd voorgesteld, werd gehouden in Montreal. Naar een naam heeft Alfa dus niet lang moeten zoeken. Het is één van Gandini’s vroege ontwerpen. Wat wulpser, maar ook met enkele opmerkelijke elementen. De luchthapper op de motorkap, de horizontale sleuven in de flanken en de gedeeltelijk door louvres afgedekte koplampen bijvoorbeeld.
We sluiten af met een controversieel ontwerp. Gandini nam de teugels in de loop van het project over van Giorgetto Giugaro hemzelve. Hoeveel van het design toen al vast lag, is onduidelijk. Giorgetto steekt de pluimen liefst in eigen hoed. “Gandini nam mijn schetsen en ging ermee aan de slag”, zei hij ooit tijdens een interview. De auto is echter zo iconisch dat hij niet mocht ontbreken.
