Nieuwe uitstootnormen, CO2-doelstellingen en regelgeving (zoals de verplichte elektrificatie van bedrijfswagens) zullen ervoor zorgen dat de modale Belg veel sneller elektrisch zal moeten rijden dan hij beseft. Wie nu nog een recente auto heeft, kan bij een volgende wellicht niet meer aan gedeeltelijke elektrificatie ontsnappen.

Iedereen gelijk voor de wet. Ongeveer.

Terwijl particulieren en conventionele bedrijven die inspanningen op korte termijn zullen moeten maken, geeft de overheid zichzelf en cruciale diensten het nodige respijt. Zo mogen lage-emissiezones wel bediend worden door voertuigen die vervuilend zijn. Regelingen die onder meer gelden voor infrastructuur, vuilophaling, leger en hulpdiensten.

De Lijn, die in Vlaanderen het busvervoer verzorgt, zag zich omwille van de invoer van lage-emissiezones verplicht om de meest vervuilende bussen te verplaatsen naar regio’s waar geen beperkingen golden. Maar de vervoersmaatschappij zal in de toekomst ook moeten inzetten op een lagere uitstoot. Daarvoor zullen oude bussen, in eerste instantie de bussen die slechts een Euro 3 of Euro 4-uitstootnorm kunnen voorleggen, vervangen moeten worden.

De Lijn: helemaal elektrisch tegen 2035

In een nieuwe publieke nota van Ann Schoubs, sinds eind vorig jaar directeur-generaal bij De Lijn, stelt de vervoersmaatschappij een transformatie naar nuluitstoot tijdens de komende 15 jaar voorop. De lijn wil daarbij als tussenfase inzetten op e-hybridebussen. Die kunnen in een stad tijdelijk elektrisch rijden en daarbuiten conventioneel aangedreven worden. Maar tegen 2035 wil het bedrijf helemaal elektrisch rijden. Bussen op waterstof staan niet in het plan. Die staan bij veel busfabrikanten reeds in de catalogus en worden al veelvuldig ingezet. Ze combineren een schadeloze uitstoot met een korte tanktijd.

Tegen 2035 wil De Lijn met 3.430 elektrische bussen elke dag 675.000 kilometers zonder plaatselijke uitstoot rijden.

Minstens 4 miljard

Schoubs vraagt voor de transformatie centen aan de Vlaamse belastingbetaler. Het kostenplaatje van de operatie schat ze op 3,9 tot 5,2 miljard euro. De Lijn moet immers niet alleen haar voertuigen vernieuwen, ze moet ook de stelplaatsen aanpassen. Ze zal immers elke nacht duizenden bussen moeten (snel?) laden.

Nog veel vraagtekens

Of het Vlaamse stroomnet dat aankan, is een andere open vraag. Onderzoek van de koepel van Belgische netbeheerders Synergrid gaf eerder al aan dat een elektrificatie van het Belgische wagenpark alleen haalbaar was wanneer er traag en gespreid wordt opgeladen. In die studie was geen provisie voor duizenden bussen die niet gespreid, noch traag zouden opgeladen worden.

De Lijn experimenteerde in het verleden al met elektrische bussen. Een proefproject in Gent liep op een sisser af. De Lijn kocht er in 2017 zes elektrische bussen. Eind 2019 werd het project afgevoerd. De bussen hadden geen kilometer gereden. De Lijn kreeg de vergunning voor de hoogspanningscabines en sturingkasten van de laadpalen niet rond.