Toen de Amerikaanse brandweerman Max Walsh bij een brandende Tesla Model Y aankwam, merkte hij al snel dat de situatie erger was dan de doorsnee autobranden die hij gewend was. De auto stond in lichterlaaie, maar de deuren wilden niet open. Niet omdat het mechanisme beschadigd was, wel omdat het 12V-systeem van de wagen de geest had gegeven.

Het is slechts een recent voorbeeld van wat intussen al lang geen alleenstaand drama meer is. Verzonken deurgrepen zijn populair. Omdat ze wat aerodynamischer zijn, maar ook omdat ze simpelweg hip zijn. Onder meer merken als Ford, Rivian, Land Rover, Chevrolet en zelfs traditionele automerken als Nissan en Kia maken er intussen gretig van gebruik. Maar de kritiek neemt toe. Eerder al nam de Duitse mobiliteitsorganisatie ADAC die elektrisch bediende handgrepen op de korrel. Na recente incidenten, zoals het voorbeeld hierboven, wordt de lokroep om actie steeds groter. Eén land overweegt inmiddels een verbod.

“het design van de deuren vormt een onredelijk veiligheidsrisico”

Het probleem is dit: verzonken handgrepen zijn niet alleen omslachtig in normaal gebruik, maar leveren niet zelden een veiligheidsrisico op. Bij ongelukken durven ze de geest geven. En zelfs wanneer automerken een backup-functie voorzien die bediening mogelijk maakt bij stroom-uitval, verliezen inzittenden en hulpdiensten kostbare tijd - de bediening ligt immers meestal niet voor de hand. Inmiddels zijn er al een hoop voorbeelden waarin die situatie fataal afliep.

Terugroepacties en rechtszaken stapelen zichop

Ford moest de Mustang Mach-E al terugroepen wegens mankementen aan de handgrepen. Rivian kreeg klachten van eigenaars die opgesloten zaten in hun R1S. Fisker had hetzelfde probleem met de Ocean, net voor het merk failliet ging. En in de VS moet Tesla zich al voor de rechter gaan verantwoorden voor iemand die niet tijdig uit een brandende auto geraakte. De klacht: het design van de deuren vormt een onredelijk veiligheidsrisico.

Zoals aangehaald: de verdediging van de constructeurs is dat er altijd een manuele noodontgrendeling bestaat. Maar die is vaak slecht zichtbaar, lastig bereikbaar en nauwelijks bekend bij eigenaars. In theorie is de oplossing er dus, in de praktijk blijkt ze onbruikbaar als paniek, rook of airbagexplosies het zicht en de mobiliteit beperken.

Design boven veiligheid

Een strakker lijnenspel en een minimale winst in luchtweerstand moeten de keuze verantwoorden. Maar de realiteit is dat goed ontworpen conventionele grepen net zo efficiënt kunnen zijn, zonder levensgevaarlijke neveneffecten. Het feit dat merken blijven volharden in dit soort oplossingen toont nog maar eens aan dat de autosector niet in staat is zichzelf sluitende veiligheidsstandaarden op te leggen.

China neemt het voortouw

De kritiek komt intussen niet alleen van slachtoffers en journalisten. In Duitsland gaf het machtige ADAC al het advies om auto’s met automatisch bediende deurgrepen te vermijden. En nu overweegt China een regelrechte ban. Het land wil minstens deels zichtbare handgrepen verplichten, mét altijd een eenvoudig manueel noodsysteem. Omdat de Chinese markt voor veel constructeurs cruciaal is, zou zo’n maatregel wereldwijd gevolgen kunnen hebben. Nu slachtoffers zich blijven opstapelen, lijkt een verbod niet langer vergezocht. China zou wel eens het startschot kunnen geven voor een broodnodige correctie. De industrie heeft haar huiswerk opnieuw niet gemaakt.