Volkswagen moet zich in Brazilië voor de rechtbank verantwoorden voor ‘slavernij-achtige’ praktijken in de jaren zeventig en tachtig.

Systematische mensenrechtschendingen door VW

Het Duitse merk is door het Braziliaanse openbare ministerie gedagvaard halverwege mei en moet op 14 juni al voor een eerste keer verschijnen voor een rechtbank. Brazilië is van mening dat het bedrijf er zich tussen 1974 en 1986 schuldig maakte aan ‘systematische mensenrechtschendigen’. In Brazilië was tijdens die periode een militaire dictatuur.

De aanklacht centreert zich rond een ontbossingsproject van 70.000 hectare regenwoud aan de rand van het Amazonebekken. Via onderaannemers werden daar honderden goedkope lokale werkkrachten voor ingezet en allerlei vormen van misbruik niet alleen werden getolereerd, maar ook werden aangemoedigd. Daarvan wordt beweerd dat VW ervan op de hoogte was.

Militaire dicatuur in Brazilië

In de pers verschijnen inmiddels tal van anekdotes. Arbeiders op de site waren naar verluidt het slachtoffer van misbruik en geweld dat onder meer werd uitgevoerd door gewapende bewakers. Er zijn beweringen dat arbeiders die probeerden te vluchten werden mishandeld of onder mysterieuze omstandigheden verdwenen. Er zou sprake zijn zijn verwaarlozing, onmenselijke werkomstandigheden, seksueel misbruik en moord. Slachtoffers werden ter plaatse begraven zonder dat hun families op de hoogte werden gebracht. “Het was een moderne vorm van slavernij” vertelde Rafael Garcia, de officier van justitie die verantwoordelijk was voor het onderzoek, aan de media. “VW had deze vorm van slavernij natuurlijk niet alleen geaccepteerd, maar ook aangemoedigd, omdat het goedkope arbeid was.”

Volkswagen neemt de zaak serieus

"We kunnen u verzekeren dat we de mogelijke gebeurtenissen in Fazenda Rio Cristalino, waarnaar het onderzoek door de Braziliaanse onderzoeksautoriteiten verwijst, zeer serieus nemen", zei Volkswagen tegen Reuters, maar het wilde geen verdere commentaar geven. Echt verrast kan het automerk nochtans niet zijn. Voormalige VW-werknemers vragen er al jaren om compensatie, maar het merk zelf maakte geen haast. In 2020 betaalde VW bijna 6 miljoen euro als compensatie voor zijn aandeel in de militaire dictatuur en zijn rol in het identificeren van linkse tegenstanders en vakbondsleiders die vervolgens werden opgepakt en gemarteld.