Aan de vooravond van de Week van de Mobiliteit haalt mobiliteitsorganisatieTouring nog eens uit naar de Brusselse lage-emissiezone (LEZ). Volgens de mobiliteitsorganisatie blijft het beleid eenzijdig gefocust op de auto, terwijl de echte winst voor de luchtkwaliteit elders gehaald wordt. Touring schuift drie pijlers naar voren die het verschil maakten de voorbije tien jaar: de technologische vooruitgang van voertuigen, de modal shift richting fiets en openbaar vervoer, en pas daarna – op grote afstand – de LEZ.
De impact van de LEZ noemt Touring “marginaal” in vergelijking met de andere twee factoren. Toch blijft de maatregel opgevoerd worden als hét centrale wapen in de strijd tegen slechte lucht.
Een te enge visie
Touring hekelt dat het debat steevast gereduceerd wordt tot de personenwagen. Want wie de stad in rijdt, ziet dagelijks bronnen van vervuiling die buiten schot blijven: 120.000 bouwwerven per jaar met hun dieselkranen en -generatoren, vrachtverkeer, fossiele verwarming in duizenden woningen, bussen die nog altijd op diesel rijden en natuurlijk de files zelf. Congestie veroorzaakt een permanent spel van optrekken en afremmen, wat uitstoot verergert – een probleem dat geen sticker of verbod oplost.
Sociaal onevenwicht
Touring verkreeg eind 2024 het Brussels Parlement zover om de uitsluiting van Euro 5-voertuigen uit te stellen van 2025 naar 2027. Niet omdat Touring tegen schonere lucht is, maar omdat het de minst gegoede gezinnen treft. “Schonere auto’s zijn vandaag voor veel families nog onbetaalbaar,” klinkt het. Dat de politiek die realiteit pas erkent nadat de druk groot genoeg werd, zegt veel.
Niet alleen in Brussel
Wie denkt dat dit enkel een Brusselse discussie is, vergist zich. Ook in Antwerpen en Gent blijft het debat rond de LEZ voortwoeden. Daar botsen de doelstellingen evenzeer op de realiteit van pendelaars die geen alternatief hebben. Buitenlandse voorbeelden, zoals Londen en Parijs, tonen hetzelfde patroon: de luchtkwaliteit verbetert, maar wetenschappers wijzen steevast op een waaier aan oorzaken. De LEZ is er maar één van – en de bewijzen voor z'n effectiviteit kunnen niet overtuigen.
Touring wil koerswijziging
De boodschap van Touring is helder: verbiedingen stapelen helpt niet. Beter is een globaal beleid dat eerst de grootste vervuilers aanpakt, en dat automobilisten begeleidt in plaats van stigmatiseert. Dat kan door realistische alternatieven financieel aantrekkelijker te maken – fiets, openbaar vervoer, carpooling – zonder de groep te negeren die vandaag nog geen alternatief heeft.
