We gaan verder op ons mini-dossier rond de fiscale aftrek van de motorfiets in het kader van de beroepsonkosten. We kochten op 1 januari 2012 een gloednieuwe Honda VFR 1200X. In de toonzaal stond deze € 14.490 geprijsd, maar we namen een automaat (DCT) in optie voor € 1.000, bleven wat te lang staan bij een knappe kofferset en toen de bestelbon uiteindelijk getekend was, waren we € 16.000 armer, inclusief BTW. Eenmaal de nummerplaat is toegestuurd, volgt niet veel later een eerste aanslagbiljet: we worden vriendelijk verzocht € 495 op te hoesten voor de in-verkeerstelling en € 54 voor het eerste jaar rijtaks. De verzekering kost ons € 250 en de lening die we aangingen kost ons € 300 aan interesten in het eerste jaar. In mei 2013 mogen we aan de slag op Tax-on-Web, en vol goede moed snorren we alle gegevens en fakturen op die met onze Honda te maken hebben van het afgelopen jaar. De Crosstourer ging drie maal op bezoek bij de verdeler: kostprijs € 125, € 250 en € 850. Tip: laat elk faktuur op naam maken, en vraag om de kilometerstand steeds te vermelden op het faktuur. Handig om je kilometerstand te bewijzen achteraf. In dat laatste faktuur zit trouwens een setje vers rubber inbegrepen. We kochten bij aanvang van het jaar een volledig nieuwe outfit, inclusief helm, handschoenen en laarzen, voor een totaal van € 1.200. Zoals echte motards doen reden ook wij "door" tijdens de winter, wat ons ertoe aanzette voor nog eens € 600 aan extra kledij aan te schaffen: een sjaal, thermisch ondergoed en een set verwarmde handschoenen + binnenjack.

Kijken we naar onze kilometerstand, dan blijkt dat we met de teller op nul startten in begin van het jaar en op 31 december van datzelfde jaar 15.000km op diezelfde teller hadden. We werkten 220 dagen, waarvan we er 200 met de motor reden (de 20 ijsdagen met de auto tellen we bij aan € 0,15 per km). We wonen op 30km van het werk, en dat is niet het kortste traject trouwens. Maar dat hoeft ook niet per sé, want we mogen een zo veilig en makkelijk mogelijke weg kiezen - alweer zonder daarin te overdrijven. Ons gemiddeld verbruik over die periode hielden we netjes bij, en ronden we af op 6,5l/100km. Uiteraard tankten we niet altijd in hetzelfde tankstation en hielden we nooit bonnetjes bij, want de controleur vindt het best dat we de gemiddelde maximale brandstofprijs die de FOD Financiën zelf uitbrengt hanteren. Voor benzine 98 bedroeg deze in 2012 € 1,7396 per liter.

En nu we alle parameters bij elkaar geharkt hebben, kunnen we eindelijk aan het rekenen slagen. Wat we gaan doen, is alle mobiliteitskosten die we tijdens het afgelopen jaar hebben gemaakt in het kader ons beroep bij elkaar tellen en de aangekochte goeden (= motorfiets, kledij, accessoires ... ) afschrijven over een aantal jaar. Hoeveel jaar? Daar bestaan geen wettelijke regels over, maar je komt zelden in de problemen als je een termijn van drie jaar voor een tweedehands motorfiets hanteert, en vijf jaar voor een nieuw exemplaar. We kunnen daarenboven kiezen tussen lineair en degressief afschrijven: in het eerste geval schrijven we jaarlijks een vast bedrag af - bv. 20%, en dit vijf jaar lang.

In het tweede geval schrijven we in het begin het dubbele af (nooit meer dan 40% van het restbedrag) en schakelen we pas over op de lineaire afschrijving als de degressieve afschrijving hieronder komt te liggen. Een degressieve afschrijving over vijf jaar wordt zo de facto een afschrijving over vier jaar, want het laatste jaar valt er niets meer af te schrijven. Te technisch? Geen nood, we volgen in dit voorbeeld de eenvoudige lineaire afschrijving; de degressieve afschrijving is vooral interessant indien je niet van plan ben de volledige afschrijvingstermijn uit te doen. Voortijdig je motorfiets verkopen is immers niet verboden en de meerwaarde is ook niet belast. Maar doe je dit meermaals na elkaar, dan trek je natuurlijk wel de aandacht ... In ons voorbeeld kopen we alles nieuw en schrijven we alles over dezelfde termijn af, maar ook dat is niet verplicht natuurlijk. Sterker nog, koop je jaarlijks een nieuwe helm, en heb je de fakturen om dit te bewijzen, dan kan je elk jaar een nieuwe helm inbrengen.

Goed. Hoe komen we nu aan het bedrag dat we zullen inbrengen? De motor kostte € 16.000, een bedrag dat we afschrijven over vijf jaar: dus elk jaar € 3.200. Onze zomer- en winterkledij kostte samen € 1.800 en ook deze schrijven we af over dezelfde periode, wat op jaarbasis neerkomt op € 360. Naast deze investeringen - want dat zijn het - maakten we ook andere kosten: € 495 voor de BIV (éénmalig) en € 54 voor de verkeersbelasting (jaarlijks), vermeerderd met € 300 aan interesten voor het krediet, € 250 aan verzekering en € 1.225 aan onderhoud en wisselstukken. Goed voor een jaarlijkse kost van € 2.324. Tel daarbij de eerder berekende afschrijfkost van (€ 3.200 + € 360 =) € 3.560 en je komt op een totaal van € 5.884. Zie je al waar we naartoe gaan? We zitten al fors boven het beroepsforfait. En dan hebben we het nog niet eens gehad over eventuele kosten voor een rij-opleiding, rechtsbijstand, hulpstukken of accessoires (tanktas en ga zo maar door). Maar ook in dit vereenvoudigd voorbeeld zijn we nog niet bij de meet. Want alhoewel we in totaal 15.000km klokten in 2012, waren daar slechts (30km x 2 x 200 dagen =) 12.000km van voor woon-werkverkeer, wat neerkomt op 80%.

Dit is overigens een realistische waarde, die perfect kan aanvaard worden door de controleur. 80% van onze € 5.884 geeft € 4.707: dit is het aandeel die voor rekening komt van onze beroepsonkosten. Al dienen we nog de brandstofkosten toe te voegen: we komen hier uit op 12.000km x (6,5l/100km) = 780 liter x € 1,7396/l = € 1.357. Rest ons nog de autokosten voor de ijsdagen, (20 dagen x 30km x 2 x € 0,15 =) € 180 toe te voegen, en we komen uit op mooi bedrag van € 6.244 dat je in code 1258 mag invullen op je aangifte.

Voeg hier nog wat andere kosten (bureaumateriaal enz.) aan toe, en je zit vlotjes € 3.000 boven ons beroepsforfait. Uiteraard krijg je dit geld niet volledig terug; afhankelijk van je fiscale situatie (schaal, gemeente, ...) mag je rekenen op een terugstorting tot ongeveer de helft van dit extra bedrag. Als je je motorfiets na vijf jaar nog voor een mooie prijs kan verkopen doe je dus potentieel een erg goede zaak! Vergeet in geen geval een uitvoerige samenvatting bij je aangifte te voegen waarin precies beschreven staat over welke kosten je het hebt, welk traject je volgt, wat de factuurnummers en het bedrijf zijn waar je bij koopt en dergelijke meer. De fakturen zelf hoef je niet bij te voegen, maar je dient ze uiteraard wel ter beschikking te houden. Uit het voorbeeld blijkt dat drie factoren een doorslaggevende rol spelen: de aanschafprijs van de motorfiets (hoe hoger, hoe interessanter), het aantal afgelegde kilometers (kan eventueel lage aanschafprijs optrekken) en de verhouding woon-werkverkeer / totaal afgelegde kilometers (ideaal is 80%). Is één van deze drie uit balans, dan kom je allicht niet boven je beroepsforfait uit. Op voorhand simuleren is dus altijd aangewezen.