De geopolitieke spanningen rond zeldzame aardmetalen beginnen ook de auto-industrie stevig te raken. Suzuki moest eind mei de productie van de populaire Swift opschorten door een tekort aan onderdelen, veroorzaakt door Chinese exportrestricties op zeldzame aardmetalen. Volgens Reuters viel de productie op 26 mei stil, en wordt een heropstart pas ten vroegste op 13 juni verwacht. Het is slechts één van de vele merken met problemen. De Europese federatie van onderdelenleveranciers strekt aan de alarmbel.
China draait de kraan dicht
Sinds april beperkt China de uitvoer van zeldzame aardmetalen, die onmisbaar zijn voor onder meer elektromotoren, batterijen en magneten. Hoewel het nieuws initieel weinig aandacht kreeg door het bredere handelsconflict tussen de VS en China, zijn de gevolgen nu duidelijk voelbaar.
Niet alleen Suzuki wordt getroffen — ook leveranciers van BMW hebben met tekorten te kampen. Toch blijft de productie daar (volgens verklaringen van het merk) voorlopig gewoon doorlopen. Andere constructeurs zoals Mercedes en Volkswagen geven aan momenteel geen impact te ondervinden, al zegt Mercedes wel dat het actief werkt aan het verminderen van zijn afhankelijkheid van zeldzame aardmetalen.
Zeldzame aardmetalen zijn een groep van 17 chemische elementen zoals neodymium, dysprosium, terbium en praseodymium. In auto’s worden ze voornamelijk gebruikt in sterke permanente magneten voor elektromotoren, sensoren, LED-verlichting, touchscreens, en zelfs in uitlaatgasnabehandelingssystemen bij verbrandingsmotoren. Zonder deze elementen kunnen moderne voertuigen — elektrisch of niet — simpelweg niet gebouwd worden.
Europese alarmbel
De Europese koepelorganisatie van auto-onderdelenleveranciers (CLEPA) luidt de alarmbel: de aanvoerketen wordt “ernstig verstoord”, met risico op jobverlies en productiestilstand voor zowel verbrandings- als elektrische voertuigen. Sommige productielijnen bij toeleveranciers zijn al stilgelegd.
Politiek spel
In de achtergrond spelen geopolitieke motieven mee. De Chinese beperkingen lijken een reactie op de Amerikaanse importheffingen, en vormen mogelijk een drukkingsmiddel in het bredere handelsconflict. De Amerikaanse en Chinese presidenten bespraken de kwestie recent nog telefonisch.
Intussen heeft China wél tijdelijke uitvoerlicenties toegekend aan leveranciers van onder andere Ford, General Motors en Stellantis. Inderdaad - bedrijven met een sterke Amerikaanse verankering. Politiek Europa zit erbij voor spek en bonen. Deze adempauze, die tot zes maanden kan duren, moet de ergste druk van de ketel halen. Toch blijven de vooruitzichten onzeker zolang het spel rond strategische grondstoffen voortduurt. De Chinese autoproductie is vanzelfsprekend niet getroffen.
